Այսօր՝ 2025 թվականի հունվարի 7-ին, Վահան Տերյանի հիշատակի օրն է: 1920 թվականի հունվարի 7-ին հեռավոր Օրենբուրգում վախճանվեց Վահան Տերյանը՝ մինչև վերջ չբացահայտված ու չգնահատված մեծ բանաստեղծը: Նա 35 տարեկան էր: Բայց հասցրեց արարել մեծ ու հարուստ ժառանգություն: Նա զգաց ազգի վիճակը, ապրեց ու խորհեց ծերունազարդ փիլիսոփայի ու ազգային գործչի նման: Նրա հոդվածները ազգային գաղափարաբանական արժեք ունեն:
Մահապարտի նման ունայնությամբ լեցուն
և պարտյալի հեղձուկ անսփոփ տխրությամբ
էլ չեմ փնտրում սրտիս ոչ մի պայծառ նեցուկ`
պահմտոցի դարձած այս գորշ կյանքիս համար:
Շատ տարիներ առաջ երազում էի, որ մի հրաշք լիներ, հայրս տեսներ ազատագրված Արցախը։
Սակայն շատ կարճ տևեց իմ այդ երազանքը։ Ազատագրված Արցախում ու Հայաստանում երեք տասնամյակ շարունակ իշխանության ղեկին ազգի տականքն էր։
Ղարսի պայմանագրով, Հարավկովկասյան երեք սովետական հանրապետություններն էլ ընդունել են հիմնական՝ մարտի 16-ի ռուս -թուրքական պայմանագիրը:
Նրա հռչակած դրույթները:
Սովետի փլուզումից հետո, և՛ Ադրբեջանը, և՛ Վրաստանը իրենց խորհրդարանների մակարդակով հրաժարվել են Ղարսի պայմանագրից...